To Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε την Τετάρτη (7/5) με συντριπτική πλειοψηφία την ετήσια έκθεση για την Τουρκία, η οποία εντοπίζει σοβαρά ζητήματα που θέτουν εν αμφιβόλω την ενταξιακή πορεία της χώρας στο ευρωπαϊκό μπλοκ, όπως τονίζεται σε επίσημες ανακοινώσεις.

Η έκθεση, που συντάχθηκε από τον Ισπανό ευρωβουλευτή Νάτσο Σάντσες Αμόρ, υπερψηφίστηκε με 367 ψήφους υπέρ, 74 κατά και 188 αποχές, αντικατοπτρίζοντας την ευρεία συναίνεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την προβληματική πορεία της Τουρκίας.

Το κείμενο διαπιστώνει τη δραματική επιδείνωση της κατάστασης στην Τουρκία σε πολλαπλά επίπεδα, με ιδιαίτερη έμφαση στην οπισθοδρόμηση του κράτους δικαίου και των δημοκρατικών θεσμών.

Οι διαπραγματεύσεις για την ένταξη της χώρας στην ΕΕ έχουν ουσιαστικά παγώσει από το 2018, με το Κοινοβούλιο να τονίζει ότι υπό τις παρούσες συνθήκες δεν μπορεί να υπάρξει επανεκκίνηση της ενταξιακής διαδικασίας.

Η έκθεση εκφράζει ιδιαίτερη ανησυχία για την κατάσταση της δικαιοσύνης στην Τουρκία, επισημαίνοντας τη συστηματική κυβερνητική παρέμβαση και την πολιτική εργαλειοποίηση του δικαστικού συστήματος. Παράλληλα, καταγράφεται η συνεχιζόμενη καταπάτηση θεμελιωδών ελευθεριών, με έμφαση στην ελευθερία της έκφρασης, του συνέρχεσθαι και του συνεταιρίζεσθαι.

Ιδιαίτερη μνεία γίνεται στη σύλληψη του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου, την οποία το Ευρωκοινοβούλιο χαρακτηρίζει ως πολιτικά υποκινούμενη ενέργεια που στοχεύει στην εξουδετέρωση ενός πολιτικού αντιπάλου. Η απόφαση για την προσωρινή απαγόρευση των διαδηλώσεων σε πολλές τουρκικές πόλεις αντιμετωπίζεται ως ένδειξη περαιτέρω αυταρχικής στροφής του καθεστώτος.

Στα ελληνοτουρκικά ζητήματα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καταδικάζει απερίφραστα τη συνεχιζόμενη τουρκική προκλητικότητα. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη διατήρηση του casus belli κατά της Ελλάδας και στις συστηματικές παραβιάσεις των ελληνικών χωρικών υδάτων, παρά τη μείωση των παραβιάσεων του εναέριου χώρου.

Το ζήτημα του τουρκολιβυκού μνημονίου αντιμετωπίζεται με ιδιαίτερη αυστηρότητα, με το Κοινοβούλιο να υπογραμμίζει την παραβίαση του διεθνούς δικαίου και των κυριαρχικών δικαιωμάτων τρίτων κρατών. Παράλληλα, γίνεται έκκληση προς την Τουρκία να σεβαστεί την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα των κρατών-μελών της ΕΕ.

Στο Κυπριακό, η έκθεση εκφράζει έντονη ανησυχία για τις μονομερείς ενέργειες της Τουρκίας που στοχεύουν στη μόνιμη διχοτόμηση του νησιού. Η πρόσφατη επίσκεψη του Προέδρου Ερντογάν στα κατεχόμενα καταδικάζεται ως παράνομη και προκλητική ενέργεια που υπονομεύει τις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού.

Η έκθεση αναγνωρίζει τη θετική συμβολή της Τουρκίας στο προσφυγικό ζήτημα, φιλοξενώντας περίπου 3,1 εκατομμύρια πρόσφυγες, αλλά εκφράζει ανησυχίες για την πιθανή εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού. Παράλληλα, υπογραμμίζεται η ανάγκη πλήρους εφαρμογής της Συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας του 2016.

Τέλος, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εκφράζει τη λύπη του για τη χαμηλή εναρμόνιση της Τουρκίας (μόλις 5%) με την κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας της ΕΕ, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας και την αποτροπή της καταστρατήγησής τους.